Branża budowlana jest ważną gałęzią czeskiej gospodarki. Po trzyletnim kryzysie pod koniec lat dziewięćdziesiątych budownictwo czeskie od 2000 roku do chwili obecnej odnotowuje systematyczny wzrost a zawdzięcza wzrost koniunktury m.in.:

- wzrostowi PKB

- budowie specjalnych stref ekonomicznych przeznaczonych dla inwestorów czeskich i zagranicznych. Powstało ponad 120 takich stref na terenie całej Republiki Czeskiej, w tym 12 przeznaczonych dla inwestora strategicznego. Strefy te znajdują się w regionach gdzie istnieje duże bezrobocie oraz realizuje się programy rządowe związane z restrukturyzacją przemysłu ciężkiego i wydobywczego. (Północne Morawy, Północne Czechy),

- rozbudowie infrastruktury komunikacyjnej (budowa autostrad, budowa obwodnic miast, rozbudowa metra, budowa nowych linii tramwajowych, budowa transeuropejskich korytarzy kolejowych),

- budowie nowych centrów handlowych i rozrywkowych,
rządowym programom rozwoju budownictwa.

Prognozy Ministerstwa Rozwoju Regionalnego oraz Ministerstwa Przemysłu i Handlu, które nadzorują zagadnienia związane z budownictwem w Republice Czeskiej, zakładają nieznaczne zwolnienie tempa wzrostu produkcji budowlanej. Częściowe ograniczenie wzrostu w tej branży, należy przypisać następującym czynnikom:

- wzrostowi cen gruntów i nieruchomości po wstąpieniu Republiki Czeskiej do Unii Europejskiej,

- zmniejszeniu napływu inwestycji zagranicznych do sektorów handlu i nieruchomości,

- wzrostowi podatku VAT na usługi budowlane w zakresie budownictwa przemysłowego. (Podstawowa stawka podatku VAT w Republice Czeskiej wynosi 19%).

Polsko – czeska współpraca w zakresie branży budowlanej obejmującej surowce i materiały budowlane, wyroby wykorzystywane w budownictwie, maszyny i urządzenia budowlane oraz wyposażenie budynków i mieszkań – jest jedną z wiodących dziedzin. Korzystna dla Polski sytuacja w polsko – czeskiej wymianie handlowej powstała dzięki znacznej dynamice eksportu polskich wyrobów na rynek czeski w kilku ostatnich latach.

Dalszym czynnikiem sprzyjającym polskim eksporterom jest silna korona, która powoduje, że czescy producenci szukają tanich wyrobów oraz surowców na rynkach zagranicznych. Sytuacja ta miała duży wpływ na wzrost polskiego eksportu wyrobów branży budowlanej na rynek czeski. Istotny wpływ na większy wzrost polskiego eksportu ma również znaczny wzrost płac w Republice Czeskiej, co w sposób znaczący podniosło koszty pracy w tym kraju. Średnia płaca w Republice Czeskiej jest nieco wyższa niż w Polsce oraz znacznie wyższa niż na Słowacji.

Na rynku czeskim znajdują nabywców polskie wyroby budowlane w tym szczególnie: art. wyposażenia wnętrz, stolarka budowlana, wyroby z materiałów ceramicznych, farby i materiały pochodne, maszyny i urządzenia budowlane oraz surowce dla budownictwa.

W odniesieniu do danych dotyczących wzajemnej wymiany handlowej pomiędzy Polską i Republiką Czeską oraz analizując udział polskich firm w międzynarodowych imprezach wystawienniczo – targowych w Republice Czeskiej, których tematem wiodącym była branża budowlana, możemy stwierdzić, że najbardziej perspektywicznymi są dostawy następujących polskich wyrobów na rynek czeski:

- stolarki budowlanej (okna, okna dachowe, drzwi),

- wyposażenia budynków i mieszkań (meble, wyposażenie łazienek, systemy wentylacyjne),

- wyrobów ceramicznych (płytki ceramiczne),

- urządzeń sanitarnych,

- maszyn budowlanych,

- surowców budowlanych.

Czeskie instytucje rządowe realizują m.in. następujące programy rozwoju budownictwa:

1. wspieranie mieszkaniowych kas oszczędnościowych

2.    wspieranie kredytów hipotecznych

3.    wspieranie budowy budynków czynszowych i infrastruktury technicznej

4.     wspieranie domów opieki społecznej

5.     wspieranie regeneracji osiedli z wielkiej płyty

6.    wspieranie młodych ludzi do 36 lat, którzy chcą wybudować dom lub kupić mieszkanie

- forma wsparcia – niskoprocentowy kredyt max. 300 tys CZK

- oprocentowanie 2% w skali roku

- spłata do 20 lat z możliwością przesunięcia o następne 10 lat

- po urodzeniu każdego dziecka umorzenie części kredytu ( 30 tys CZK)

7.  pomoc socjalna w obszarze mieszkalnictwa
forma wsparcia – dotacje finansowe w postaci zasiłków dla najuboższych rodzin

Wszystkie programy wspierania budownictwa i polityki mieszkaniowej realizują: Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Ministerstwo Pracy i Spraw Społecznych oraz Fundusz Rozwoju Budownictwa.

Dane administracyjno-statystyczne branży budowlanej.

W roku 2007 w branży budowlanej produkcja wzrosła o 6,7% ( w stosunku do roku 2006), a łączny koszt inwestycji wyniósł 510 984 mln CZK. W dużej mierze wpływ na osiągnięty wynik miał wzrost produkcji w budownictwie nadziemnym – wzrost o 9,7%.  W ostatnim kwartale 2007 produkcja wzrosła o 5,3%  i wyniosła 150 739 mln CZK. W porównaniu z rokiem 2006 widoczny jest wzrost jeśli chodzi o budowę nowych budynków, rekonstrukcje oraz infrastrukturę dróg i autostrad.

Według danych Czeskiego Urzędu Statystycznego za ok. 25%  produkcji odpowiadają małe przedsiębiorstwa, zatrudniające do 19 osób. Decydującą siłę czeskiego rynku budowlanego stanowiło 2476 firm zatrudniających od 20 osób (łącznie 161,6 tys. osób)

Średnie wynagrodzenie miesięczne w branży budowlanej w porównaniu z rokiem 2006 wzrosło o 7,9 % i wyniosło 21 914 CZK, natomiast średnia stawka godzinowa – 149 CZK.

W roku 2007, w firmach zatrudniających powyżej 20 osób,  produktywność w przeliczeniu na1 pracownika  wzrosła o 7,5% a w przeliczeniu na 1 przepracowaną godzinę wyniosła 1249 CZK (w ciągu roku wzrost o 7,6%).

W roku 2007 wydano 117 384 pozwoleń na budowę, tj. o 13,3% mniej niż w roku 2006. Spadek odnotowano we wszystkich województwach – jeśli chodzi o pozwolenia na budowę mieszkań wyniósł on w ciągu roku o 12,4%, natomiast w przypadku pozwoleń na budowę innych obiektów o 15,7%.

Orientacyjna wartość wszystkich inwestycji z pozwoleniem na budowę wyniosła 357,7 mld. CZK i w porównaniu z rokiem 2006 wykazała spadek o 0,9%. Wzrost zanotowano jedynie w przypadku: nowych mieszkań  - o 6,1%, nowych budynków użytkowych - o 18,6% oraz rekonstrukcji  obiektów z sektora ochrony środowiska naturalnego (np. modernizacja oczyszczalni ścieków). Ponadto wydano  24 pozwolenia na budowy, których wartość  przekroczyła 1 mld CZK (infrastruktura transportu).

W roku 2007 łączna powierzchnia obiektów z wydanym pozwoleniem na budowę wyniosła 9074 m², wykazując spadek w porównaniu z rokiem 2006 o 1,2%. Wzrost powierzchni o 3,2% w porównaniu z rokiem 2006 odnotowano w przypadku budynków mieszkalnych, natomiast u pozostałych obiektów spadek wyniósł 5,9%. Średnia powierzchnia użytkowa w przeliczeniu na 1 lokal mieszkalny w nowym budynku wynosiła 122,7 m². Orientacyjny koszt 1m² wahał się w granicach 19,6 tys. CZK (21,2 tys. CZK  w ostatnim kwartale 2007).

W roku 2007 rozpoczęto budowę 43 796 mieszkań, natomiast oddano do użytku 41 650 lokali i jest to najlepszy wynik od roku 1991. Tylko w IV. kwartale 2007 r. rozpoczęto budowę 11 978 mieszkań. Wzrost dotyczy lokali w domach wielorodzinnych – o 10,9% oraz rekonstruowanych lokali użytkowych – o 51,8% . Spadek odnotowano w przypadku domków jednorodzinnych oraz pozostałych obiektów mieszkalnych.  W powyższym okresie oddano do użytku 17 824 mieszkania (wzrost o 48,2%).   Rosnąca liczba dokończonych mieszkań (w skali rocznej wzrost o 38% - 11 460 lokali) wynikała przede wszystkim z korzystnej sytuacji na rynku kredytowym oraz rozwiniętej działalności kas mieszkaniowych. Jak podaje Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, w roku 2007 podpisano 77 915 umów kredytowych  na zakup mieszkań na łączną sumę 147 630 mln CZK (w roku 2006 umów było 62 953 na sumę 115 119 mln CZK).  Z danych Związku Kas Mieszkaniowych wynika, iż w roku 2007 z pożyczki mieszkaniowej skorzystało około 164 tys. osób, łącznie na 74 mld CZK (wzrost o 40% w porównaniu z rokiem 2006).

Pod koniec IV kwartału roku 2007 suma zamówień firm zatrudniających powyżej 19 osób wynosiła 197,7 mld CZK (spadek o 13,1% w porównaniu z rokiem 2006). Zauważalny był wzrost zamówień publicznych, które w podanym okresie stanowiły aż 65,4% wszystkich zamówień. Ich wykonawcami są najczęściej duże przedsiębiorstwa (z ponad 1000 pracowników), bo aż 81,6%. Natomiast aż 90-97% zamówień dotyczących budowy nowych lokali mieszkalnych, rekonstrukcji  czy renowacji realizują  małe przedsiębiorstwa, zatrudniające powyżej 20 osób. Jeśli chodzi o rodzaj zamówień to 14,1% stanowią budynki mieszkalne, budynki użytkowe nieprodukcyjne - 15,1%, obiekty inżynierskie z wodnymi włącznie – 55,8%,  obiekty użytkowe produkcyjne – 11%. Aż 93,5% zamówień na obiekty inżynierskie jest finansowanych ze źródeł publicznych. Segment budownictwa inżynieryjnego zaliczany jest do najlukratywniejszych i najlepiej prosperujących. Zamówienia dużych przedsiębiorstw dotyczące tego właśnie segmentu (powyżej 500 pracowników) stanowią aż 84% wszystkich zamówień zatwierdzonych do końca roku 2007.
Produkcja budowlana w styczniu 2008 wzrosła o 1% w skali rocznej. Podwójną ilość zamówień na prace budowlane odnotowano w firmach zatrudniających od 200 do 249 pracowników, produkcja rosła również w przedsiębiorstwach z 400-499 pracownikami (+41,0%) i z ponad 1000 pracowników (+15,5%).

W styczniu 2008 łącznie wydano 7 888 urzędowych pozwoleń na budowę, na sumę 28,4 mld. CZK (wzrost o 43,7% w porównaniu z tym samym okresem roku 2007). Ponad połowa dotyczyła budowy nowych obiektów mieszkalnych (za 18,2 mld CZK), pozostałe to przede wszystkim rekonstrukcje, modernizacje i naprawy infrastruktury drogowo-kolejowej (10,2 mld CZK).

W styczniu 2008 zezwolono na budowę 3 381 mieszkań (więcej o 30,7%) z czego nowych powstanie aż 3 001 za kwotę 6,8 mld CZK. Średnia powierzchnia mieszkalna wynosi 102,9 m², orientacyjna cena za 1m² to 21,0 tys. CZK.

Zakładana średnia wysokość miesięcznego wynagrodzenia w sektorze budowlanym wykazuje tendencje wzrostowe i za rok 2008 wyniesie 24 500 CZK, natomiast  za rok 2009 - 26 600 CZK.

Jak wynika z danych administracyjno-statystycznych z roku 2006 w Republice Czeskiej pracowało  273 tys. cudzoziemców, co stanowi 5,4% wszystkich zatrudnionych osób. Największą grupę tj. 12%  wszystkich cudzoziemców stanowili pracownicy sektora budowlanego. W przemyśle i budownictwie pracuje ponad 30% wszystkich Polaków zatrudnionych na terenie Republiki Czeskiej (pod tym względem wyprzedzają nas jedynie Słowacy - 39% i Węgrzy – 32%).

Dzięki rozległym inwestycjom, powstawaniu nowych stref przemysłowych, handlowych oraz administracyjnych, modernizacji sieci inżynieryjnych i oczyszczalni ścieków, oraz dzięki wsparciu budownictwa mieszkaniowego znacznie wzrosło (o 28,3% w porównaniu z rokiem 2007) zainteresowanie sektorem maszyn budowlanych. Na czeskim rynku jest dostępna bogata oferta nowoczesnych maszyn światowej produkcji.